ในปัจจุบันข่าวคราวเกี่ยวกับการใช้ความรุนแรง แก้ปัญหาเป็นเรื่องที่พบเห็น และได้ยินได้ฟังอย่างสม่ำเสมอในชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะเป็นจากสื่อวิทยุ โทรทัศน์ ข่าวหนังสือพิมพ์ หรือแม้แต่พบเห็นเหตุการณ์ด้วยตนเอง ความรุนแรงที่แสดงออกเป็นไปได้ ตั้งแต่การทะเลาะเบาะแว้ง ใช้กำลังทำร้าย หรืออาจรุนแรงถึงขั้นฆ่าผู้อื่นตาย ข่าวคราวเกี่ยวกับความรุนแรงในรูปแบบต่าง ๆ เหล่านี้ สา
มารถนำมาใช้เป็นอุทาหรณ์ หรือ บทเรียน สำหรับนักเรียนได้โดยที่เราอาจจัดบทเรียนเพื่อประยุกต์ใช้ในชั่วโมงที่เหมาะ สม เช่นในชั่วโมงสำหรับวิชาสร้างเสริมประสบการณ์ชีวิต หรือชั่วโมงแนะแนวก็ตามโดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อให้นักเรียนตระหนักถึง
บทบาทของตนเอง ในการป้องกันความรุนแรงตลอดจนสามารถ วิเคราะห์ปัจจัยที่จะนำไปสู่ความรุนแรง และมีทักษะในการแก้ปัญหา
เฉพาะหน้า โดยที่นักเรียนควรได้รับการสอนให้ตระหนักว่า การใช้ความรุนแรงแก้ปัญหามิใช่หนทาง ที่ควรนำมาใช้จัดการกับความ
รู้สึก
โกรธของตนเอง ซึ่งในที่นี้การใช้ความรุนแรง หมายถึงความพยายามที่จะใช้กำลังเพื่อทำร้ายผู้อื่น ซึ่งความรุนแรงดังกล่าว อาจนำไปสู่การ
ฆ่าผู้อื่น และถือว่าเป็นอาชญากรรมที่ร้ายแรง แนวคิดเกี่ยวกับการป้องกันความรุนแรง การกระทำที่ใช้ความรุนแรงซึ่งเกิดขึ้นในช่วง
เวลาอันสั้น
โดยไม่ได้คาดคิด โดยมากมักจะเป็นผลจากความโกรธ ที่บุคคลไม่สามารถควบคุมได้ จนกลายเป็นเรื่องที่ทำลายอนาคต
คนที่เกี่ยวข้อง กับเหตุการณ์ให้ย่อยยับลงได้ในพริบตา การแก้ปัญหาความรู้สึกโกรธ หรือความขัดแย้งที่เกิดขึ้นนั้นควรใช้การสื่อ และหา
ทางออกถึงความรู้สึกโกรธอย่างเหมาะสม และฝึกทักษะในการแก้ปัญหาเฉพาะหน้า เมื่อมีความขัดแย้ง หรือมีความรู้สึกโกรธเกิดขึ้น ใน
สหรัฐอเมริกามีการจัดหลักสูตรการป้องกันความรุนแรง สำหรับวัยรุ่นที่เน้นการสอน และฝึกทักษะให้แก่เด็ก โดยเฉพาะการป้องกัน
การก่อเหตุฆ่าผู้อื่น โดยมีสมมุติฐานว่ามีปัจจัยเบื้องต้น 3 ประการที่มักนำไปสู่การก่อการเหตุรุนแรงนั่นคือความโกรธเคือง หรือการ
ทะ
เลาะ
เบาะแว้งกัน เหล้าหรือยาเสพติด และการมีอาวุธในครอบครอง ดังนั้น หลักสูตรนี้มุ่งเน้นการสอนเพื่อทำให้นักเรียนเข้าใจถึงความสัม
พันธ์ของ ปัจจัยแวดล้อม และพฤติกรรมของตนเองที่มีส่วนส่งเสริมให้เกิด การก่อเหตุส่งเสริมให้เกิดการก่อเหตุรุนแรงหรือ ช่วยลด
ความรุนแรงของเหตุการณ์ลงได้ ในหลักสูตรจะใช้การสอนด้วยกิจกรรมกลุ่ม ที่เน้นหลักการพื้นฐานของการแก้ปัญหาความขัดแย้ง
ใด ๆ ด้วย
ท่าทีอันสงบซึ่งประกอบด้วย หลักปฏิบัติสำคัญ ๆ ในขณะเกิดปัญหาดังนี้
1. ให้พยายามอยู่ในภาวะควบคุมความโกรธของตนเองเสมอ
2. ให้รักษาระดับอารมณ์ พยายามรักษาระดับเสียงให้ราบเรียบ และสงบ
3. ให้พยายามเข้าใจ และเห็นอกเห็นใจฝ่ายที่เป็นคู่กรณี
* นักจิตวิทยา สถาบันสุขภาพจิตเด็ก และวัยรุ่นราชนครินทร์
ส่วนกลวิธีเฉพาะที่ใช้เพื่อแก้ปัญหาการเผชิญหน้า ประกอบด้วย
1. ช่วยหาทางออกให้ฝ่ายที่เป็นคู่กรณี
2. ระมัดระวังการพูดจาของตน พยายามให้เรื่องที่พูดกันนั้นเป็นเรื่องเบา ๆ หรือพยายามใช้อารมณ์ขันเข้าช่วย
3. ให้รู้จักการใช้คำขอโทษ และการให้อภัย
แนวทางการจัดกิจกรรมในชั้นเรียน
จากแนวคิดดังกล่าวข้างต้นอาจนำมาเป็นแนวทางในการจัดกิจกรรม ให้เด็กในชั้นเรียน ซึ่งอาจทำให้อย่างง่าย ๆ โดยการยกกรณี
ตัวอย่างซึ่งอาจเป็นเหตุการณ์สมมติ หรือเป็นกรณีที่เกิดขึ้นจริงนำมาเล่าให้นักเรียนฟัง และอภิปรายในกลุ่มตลอดจนการนำ
เรื่องมาผูก
เป็นละคร ให้นักเรียนลองสวมบทบาทสมมติตัวอย่างของกิจกรรม ที่อยู่ในหลักการป้องกันความรุนแรง ที่สามารถนำมาใช้ได้ ประกอบ
ด้วย
กิจกรรมดังนี้
กิจกรรมที่ 1
อ่านเรื่องราวต่อไปนี้ให้นักเรียนในชั้นฟัง แล้วให้นักเรียนช่วยหยิบยกปัจจัย ที่นักเรียนเห็นว่า นำไปสู่การก่อเหตุการณ์รุนแรง“ เย็น
วันเสาร์หลังงานกีฬาสีของโรงเรียนมัธยมแห่งหนึ่ง นักเรียนชาย 2 คน ได้เกิดชกต่อยกันขึ้น ระหว่างที่ต่อสู้กันนั้นคนหนึ่งถูกยิง และ
เสียชีวิตระหว่างนำส่งโรงพยาบาล ตำรวจได้จับกุมนักเรียนคู่กรณี และตั้งข้อกล่าวหาว่ากระทำการฆาตกรรมผู้อื่น จากปากคำ
ผู้เห็น
เหตุการณ์ การชกต่อยเกิดขึ้น เนื่องจาก ผู้ตายได้กล่าวล้อเลียนถึงกรแข่งขันฟุตบอลที่ผ่านมา และพยานยังกล่าวอีกว่านักเรียน
ทั้งคู่ต่าง
ดื่มสุรา มาก่อนเกิดเหตุ ” ให้นักเรียนในชั้นเรียนช่วยกันคิด และอภิปรายโดยมุ่งประเด็นความสนใจ ถึงปัจจัยที่นำไปสู่การ เกิดเหตุทะ
เลาะวิวาท จนเกิดเหตุการณ์ฆ่ากันตาย และจะป้องกันสถานการณ์ดังกล่าวได้อย่างไรบ้าง ในการช่วยกันอภิปรายควรพยายามทำให้นักเรียน ตระหนักว่าปัจจัยเช่น การแข่งขัน ความรู้สึกเปรียบเทียบ การใช้กำลัง การดื่มสุรา การยุยง และการมีอาวุธในครอบครอง ล้วนมีส่วนเกี่ยวข้องที่นำไปสู่การกระทำรุนแรง จนกลายเป็นเหตุการณ์น่าสลดใจทั้งสิ้นประเด็นคำถามเพิ่มเติมที่ควร ทำให้นักเรียนสนใจ คือการอภิปรายถึงผลสืบเนื่องจากการกระทำรุนแรงได้แก่ จะเกิดอะไรขึ้นกับเด็กที่ต้องโทษคุมขัง การทะเลาะวิวาทที่เกิดขึ้น
คุ้มค่ากับ
ความสูญเสีย ของบุคคลทั้งสองหรือไม่เป็นต้น นอกจากนี้แล้วอาจให้นักเรียนมีส่วนร่วมกัน แลกเปลี่ยนประสบการณ์ที่เคยพบเห็นสัก 2 เรื่อง
โดยให้เรื่องหนึ่งเป็นสถานการณ์ซึ่งมีปัจจัย ที่อาจนำไปสู่การกระทำที่มีแนวโน้ม ว่าจะกลายเป็นเหตุรุนแรง ส่วนอีกเรื่องหนึ่ง ให้เป็นสถานการณ์ซึ่งมีการกระทำบางอย่าง ที่เป็นการป้องกันเหตุการณ์รุนแรงได้ นอกจากนี้อาจนำเอาเรื่อง ที่เป็นข่าวน่าสนใจมา
อภิปรายร่วมกันโดยให้นักเรียนช่วยกันพิจารณาวิเคราะห์ ถึงเหตุปัจจัย ตลอดจนกลวิธีที่จะป้องกันไม่ให้กลายเป็นเรื่องรุนแรงดังเป็นข่าว
กิจกรรมที่ 2
ให้นักเรียนได้ลองสวมบทบาท สมมติว่าตนเองอยู่ในสถานการณ์ที่สามารถหาหนทางป้องกันการกระทำที่กอให้เกิด ความรุนแรงได้ ซึ่งกำหนดหัวข้อดังนี้
บทบาทแรก
ให้นักเรียนที่ได้รับเลือกออกมาแสดงถึง สถานการณ์ และปัจจัยซึ่งอาจนำไปสู่การต่อสู้หรือการกระทำรุนแรง
บทบาที่สอง
ให้นักเรียนออกมาแสดงสถานการณ์เดียวกัน แต่ใช้หลักการพื้นฐาน และกลวิธีที่เสนอไว้ตอนต้นเพื่อหลีกเลี่ยงการ
เผชิญหน้า
กันนั่นคือ หลักการที่ให้ควบคุมอารมณ์ตนเอง และหาทางออกให้ผู้อื่น ระหว่างการแสดงออกให้มีการถ่ายวีดิโอ เพื่อให้สามารถ
นำเหตุการณ์มาพิจารณา และวิเคราะห์ซ้ำได้หลาย ๆ ครั้ง การอภิปรายในขั้นตอนนี้อาจมุ่งให้ความสนใจในเรื่อง อะไรทำให้เกิดการวิวาท
กันขึ้นมีสิ่งแวดล้อมอะไรบ้างที่ ทำให้บุคคลต้องตกอยู่ในสถานการณ์ซึ่งนำไปสู่ความรุนแรงได้ และมีหนทางอะไรบ้าง ในการจัดการ
กับอารมณ์โกรธของตนเองเป็นต้น จะเห็นว่าเป้าหมายที่สำคัญในกิจกรรมเหล่านี้ก็คือ การทำให้นักเรียนเกิดการตระหนักรู้และ
สามารถเปรียบเทียบแยกแยะถึงผลเสีย ของการกระทำที่รุนแรง รู้จักพิจารณา และวิเคราะห์ถึงปัจจัยต่าง ๆ ซึ่งนำไปสู่การกระทำดังกล่าว และที่สำคัญก็คือให้เกิดได้มีโอกาสฝึกใช้ทักษะ ที่จำเป็นใน การลดอารมณ์โกรธซึ่งอาจนำไปสู่การก่อเหตุรุนแรงได้
ที่มา - http://ailadaluamsri1.blogspot.com/