|
ข้อต่อ กระดูกแต่ละชิ้นที่ทำงานร่วมกันจะถูกเชื่อมต่อกันโดยข้อต่อและเอ็นต่างๆ ซึ่งมีหน้าที่เชื่อมต่อกระดูกตั้งแต่ 2 ชิ้นขึ้นไป โดยเอ็น (Ligament) เป็นตัวยึดเกาะระหว่างกระดูกแต่ละชิ้นให้ต่อเชื่อมกันเป็นโครงร่างของมนุษย์ และเป็นส่วนหนึ่งของการเคลื่อนไหวของมนุษย์ ส่วนบริเวณที่กระดูกมาต่อกันนั้น เรียกว่า ข้อต่อ (Joint) ซึ่งมีลักษณะการต่อแตกต่างกันตามหน้าที่และการทำงานของอวัยวะนั้นๆ ข้อต่อแบ่งออกเป็น 3 ชนิด ได้แก่
1.ข้อต่อที่เคลื่อนไหวไม่ได้ (Completely Immovable Joint) เป็นข้อต่อของกระดูกที่มีลักษณะแบน ขอบหยัก จะถูกเชื่อมกันโดย Fibrous Tissue และช่องตามรอยต่อจะมีเส้นใยของเนื้อเยื่อเกี่ยวพันแทรกอยู่ เช่น กระดูกกะโหลกศีรษะ กระดูกหน้า เป็นต้น
2.ข้อต่อที่เคลื่อนไหวได้ (Slightly Movable Joint) เป็นลักษณะของข้อต่อที่กระดูกทั้งสองชิ้นมาเชื่อมต่อกันแล้วสามารถเคลื่อนไหวไปมาได้เล็กน้อย มี 2 ลักษณะ คือ
2.1แบบที่กระดูกมาต่อกันโดยกระดูกอ่อนเป็นตัวเชื่อม เช่น ข้อต่อกระดูกสันหลัง
2.2แบบกระดูกต่อกันโดยมีเอ็นยึด เช่น ข้อต่อที่ปลายกระดูกขาท่อนล่าง
3.ข้อต่อที่เคลื่อนไหวได้อย่างอิสระ (Freely Movable Joint) เป็นข้อต่อที่พบมากที่สุด ข้อต่อชนิดนี้ทำให้อวัยวะส่วนนั้นๆ มีการเคลื่อนไหวได้มาก ซึ่งเป็นข้อต่อที่เกิดจากกระดูก 2 ชิ้นขึ้นไปมาต่อกัน โดยที่หัวและท้ายของกระดูกแต่ละชิ้นจะหุ้มด้วยกระดูกอ่อนเพื่อลดการเสียดทาน มีเอ็นยึดกระดูกทั้งสองอยู่ มีลักษณะเป็นถุง ในถุงมีเยื่อบางๆ ช่วยขับของเหลวสำหรับหล่อลื่น ข้อต่อลักษณะนี้สามารถแบ่งตามลักษณะและความสามารถได้ดังนี้
3.1แบบบอลในเบ้า (Ball and Socket Joint) ข้อต่อชนิดนี้ปลายกระดูกข้างหนึ่งมีลักษณะกลม สอดเข้าไปในปลายของกระดูกอีกชิ้นหนึ่งที่มีลักษณะเป็นเบ้า ซึ่งทำให้มีการเคลื่อนไหวได้มากที่สุดเกือบทุกทิศทาง กระดูกที่มีข้อต่อชนิดนี้ คือ ข้อต่อกระดูกสะโพก ข้อต่อกระดูกหัวไหล่
3.2แบบบานพับ (Hinge Joint) เป็นข้อต่อที่สามารถเคลื่อนไหวได้ทิศทางเดียวคือ เปิด-ปิด เช่นเดียวกับบานพับประตู ข้อต่อชนิดนี้พบในข้อศอก หัวเข่า นิ้วมือ นิ้วเท้า
3.3แบบอานม้า (Saddle Joint) เป็นข้อต่อที่สามารถเคลื่อนไหวได้ 2 ทิศทาง มีลักษณะการต่อกันเหมือนอานม้า ข้อต่อประเภทนี้พบในข้อต่อระหว่างกระดูกโคนนิ้วหัวแม่มือกับข้อมือ
3.4แบบแบนราบ (Gliding Joint or Plane Joint) เป็นข้อต่อระหว่างกระดูกที่มีหน้าตัดเรียบ ทำให้เกิดการเคลื่อนไหวในลักษณะเลื่อนถูกันไปมา พบในข้อต่อที่กระดูกข้อมือและข้อต่อกระดูกข้อเท้า
3.5แบบรูปเดือย (Pivot Joint) เป็นข้อต่อที่มีกระดูกชิ้นหนึ่งหมุนอยู่ในวงของกระดูกอีกชิ้นหนึ่ง ข้อต่อชนิดนี้สามารถเคลื่อนไหวได้แบบเดียว คือ บิดหมุนได้ครึ่งรอบ เช่น ข้อต่อระหว่างกระดูกปลายแขนด้านนอกกับกระดูกปลายแขนด้านใน
ที่มา : http://www.maceducation.com/e-knowledge/2344203120/01.htm
|