ระบบอุปถัมภ์เป็นระบบการคัดเลือกบุคคลเข้าทำงาน  โดยใช้เหตุผลทางการเมืองหรือความสัมพันธ์เป็นหลักสำคัญ  โดยไม่คำนึงถึงความรู้  ความสามารถ  และความเหมาะสมเป็นประการหลัก  ลักษณะทั่วๆ ไปของระบบอุปถัมภ์จึงมีลักษณะตรงกันข้ามกับระบบคุณธรรม  ระบบนี้มีชื่อเรียกอีกหลายชื่อ  เช่น ระบบชุบเลี้ยง (Spoiled system)  ระบบพรรคพวกหรือระบบเล่นพวก (Nepotism)  หรือระบบคนพิเศษ (Favoritism)

     1. ระบบสืบสายโลหิต  เป็นระบบที่บุตรชายคนโตจะได้สืบทอดตำแหน่งของบิดา

     2. ระบบชอบพอเป็นพิเศษ  เป็นระบบที่แต่งตั้งผู้ที่อยู่ใกล้ชิด หรือคนที่โปรดปรานเป็นพิเศษให้ดำรงตำแหน่ง

     3. ระบบแลกเปลี่ยน   เป็นระบบที่ใช้สิ่งของหรือทรัพย์สินมีค่ามาแลกเปลี่ยนกับตำแหน่ง

          1. การพิจารณาบรรจุแต่งตั้ง เลื่อนขั้น เลื่อนตำแหน่ง เป็นไปตามความพอใจส่วนบุคคลของหัวหน้าเป็นหลัก
              ไม่ได้คำนึงถึงความรู้ความส่ามารถของบุคคลเป็นเกณฑ์

          2. การคัดเลือกคนไม่เปิดโอกาสที่เท่าเทียมกันแก่ผู้ที่มีสิทธิ์ แต่จะให้โอกาสกับพวกพ้องตนเองก่อน

          3. ผู้ปฏิบัติงานมุ่งทำงานเพื่อเอาใจผู้ครองอำนาจ มากกว่าจะปฏิบัติงานตามหน้าที่

          4. อิทธิพลทางการเมืองเข้ามาแทรกแซงการดำเนินงานภายในของหน่วยงาน

          5. ผู้ปฏิบัติงานไม่มีความมั่นคงในหน้าที่ที่กำลังทำอยู่ เพราะอาจถูกปลดได้ถ้าผู้มีอำนาจไม่พอใจ

ที่มาของภาพ : https://www.gotoknow.org/posts/591547

          https://www.gotoknow.org/posts/324159