โครงสร้างภาษาและการประยุกต์ใช้คำสั่งต่างๆ

การเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์โดยทั่วไปผู้เขียนจำเป็นต้องจดจำคำสั่งและไวยากรณ์ของภาษาคอมพิวเตอร์ให้แม่นยำก่อน จึงจะสามารถสร้างชุดคำสั่งที่ต้องการได้ ซึ่งคำสั่งเหล่านั้นเป็นภาษาอังกฤษและมีรูปแบบที่แน่นอนตายตัว ถ้าเขียนคำสั่งผิดพลาดเพียงเล็กน้อยโปรแกรมก็จะไม่สามารถทำงานได้ ทำให้เป็นอุปสรรคสำคัญในการเริ่มต้นสำหรับมือใหม่ ดังนั้นจึงมีวิธีการสร้างชุดคำสั่งแบบบล็อกขึ้น ทำให้การสร้างชุดคำสั่งง่ายขึ้น เพียงแค่ลากบล็อกคำสั่งที่ต้องการมาต่อเรียงกัน เป็นการให้ผู้เขียนโฟกัสไปที่กระบวนการคิด ถือว่าเหมาะสมที่จะเป็นพื้นฐานในการเริ่มต้นเขียนโปรแกรม

ภาษา Blocky เป็นภาษาใหม่ที่ทางเว็บไซต์ Google ได้พัฒนาขึ้นมา โดยจะเป็น Visual Programming Language หรือก็คือ Graphical Programming Language ที่ให้ผู้ใช้งานลากบล็อคมาต่อกัน โดยบล็อคแต่ละตัวจะเป็นคำสั่งที่แตกต่างกันออกไป เมื่อนำมาต่อกันเป็นรูปโปรแกรม ก็สามารถรันผลทำงานได้เหมือนกับโปรแกรมทั่วๆไปได้เลย ซึ่งจะถูกนำมาใช้บนเว็บ

กิจกรรมที่ 1 : การตรวจสอบการลดราคาเข้าสวนสัตว์

โจทย์ : เขียนโปรแกรมตรวจสอบความสูง ถ้าสูงน้อยกว่า 100 ซม. ให้พิมพ์ว่าได้ส่วนลด ไม่เช่นนั้นให้พิมพ์ว่าราคาเต็ม สามารถทดลองโปรแกรมได้ โดยปรับความสูงด้านล่างแล้วกด Run Code

ขั้นตอนวิธี :
1. เริ่มต้นเรียนรู้การเขียนโปรแกรมผ่านเว็บไซต์ https://blockly.programming.in.th/

2. จะมีกิจกรรมฝึกพัฒนาการให้เลือก จากตัวอย่างคลิกเลือกกิจกรรม “ลดราคาเข้าสวนสัตว์” จะปรากฏหน้าจอดังภาพด้านล่าง

3. ขั้นตอนวิธีในการเขียนบล็อคคำสั่ง โดยวิเคราะห์จากสิ่งที่โจทย์ต้องการ :
จากโจทย์ระบบจะอ่านข้อมูลค่าความสูง เงื่อนไขคือถ้าสูงน้อยกว่า 100 จะได้ส่วนลด ถ้าเงื่อนไขเป็นจริงคือสูงน้อยกว่า 100 ให้ออกข้อความว่า “ได้ส่วนลด” แต่ถ้าเงื่อนไขเป็นเท็จคือมากกว่าหรือเท่ากับ 100 จะออกข้อความ “ราคาเต็ม”

3.1 คลิกลากคำสั่งบล็อคตรวจสอบเงื่อนไข ไปวางพื้นที่การทำงาน

3.2 คลิกลากตัวแปร และ ลงในบล็อคตรวจสอบเงื่อนไข แล้วเปลี่ยนค่าตัวเลขเป็น 100 เครื่องหมายเป็น < ตามที่โจทย์กำหนด

3.3 คลิกลากคำสั่งแสดงข้อความ มาใส่ในผลการตรวจเงื่อนไข

ถ้าความสูงมีค่าน้อยกว่า 100 ให้ออกข้อความว่า “ได้ส่วนลด”
ถ้าความสูงมีค่ามากกว่าหรือเท่ากับ 100 จะออกข้อความ “ราคาเต็ม”

4. การแสดงผลลัพธ์ ปรับลากค่าความสูงที่ต้องการตรวจสอบ แล้วให้คลิกที่ Run Code

จากตัวอย่าง ความสูงมีค่าเท่ากับ 100 จึงแสดงข้อความว่า “ได้ส่วนลด”

หากต้องการดูโค้ดโปรแกรมให้คลิกที่ Show Code จะขึ้นผลลัพธ์ดังภาพ

คลิก “ตกลง” เพื่อปิดจากหน้าจอแสดงผลลัพธ์

5. วิธีลบบล็อกคำสั่งที่ไม่ต้องการ ให้ลากบล็อกคำสั่งนั้นๆ แล้วลากมาใส่ไอคอนถังขยะ

กิจกรรมที่ 2 : การตัดสินใจรดน้ำต้นไม้ของระบบรดน้ำต้นไม้อัตโนมัติ

โจทย์ : เขียนโปรแกรมอ่านค่าระดับความชื้นเพื่อควบคุมระบบรดน้ำต้นไม้ โปรแกรมดังกล่าวจะถูกเรียกให้ทำงานซ้ำๆ กันทุก ๆ หนึ่งวินาที สามารถทดลองให้ทำงานกับระดับความร้อนของแดดแบบต่าง ๆ ได้ ระดับความชื้นที่อ่านได้มีค่าระหว่าง 0 - 100 หน่วย ระดับความชื้นที่เหมาะสมคือ 40 - 60 หน่วย

ขั้นตอนวิธี :
1. คลิกเลือกกิจกรรม “รดน้ำต้นไม้”

กำหนดให้ตัวแปร H เท่ากับระดับความชื้น ระดับความชื้นที่เหมาะสมคือ 80 ถ้าความร้อนของแสงแดดมากกว่าความชื้นก็จะลดลง

กิจกรรมที่ 3 : หาค่าสูงสุด

โจทย์กำหนด : เขียนโปรแกรมหาค่าสูงที่สุดจากรายการ ให้กำหนดค่าดังกล่าวให้กับตัวแปร Max

ขั้นตอนวิธี :
1. คลิกเลือกกิจกรรม “หาค่าสูงสุด”

จะปรากฏหน้าจอดังภาพด้านล่าง พร้อมกับชุดข้อมูลด้านขวา

2. ขั้นตอนวิธีในการเขียนบล็อคคำสั่ง โดยวิเคราะห์จากสิ่งที่โจทย์ต้องการ:

อ้างอิงข้อมูลที่ใช้ตรวจสอบจาก ข้อมูลในรายการ ซึ่งจะถูกสุ่มทุกครั้งที่รันผลลัพธ์

กำหนดให้ค่า Max เท่ากับข้อมูลในรายการตัวแรก และ X เท่ากับค่าที่สองไล่ไปจนจบรายการ

โดยมีเงื่อนไขการตรวจสอบคำสั่งจากชุดรายการตัวเลขที่กำหนด
- เมื่อค่า X มากกว่าค่า Max ค่า Max จะเปลี่ยนเป็นเลขของค่า X ทันที แล้วตรวจสอบค่าต่อไป

- เมื่อค่า X น้อยกว่าค่า Max ค่า Max จะยังเป็นค่าเดิม แล้วตรวจสอบค่าต่อไป

กิจกรรมที่ 4 : หาค่าต่ำสุด

โจทย์กำหนด : เขียนโปรแกรมหาค่าต่ำที่สุดจากรายการ ให้กำหนดค่าดังกล่าวให้กับตัวแปร Max

ขั้นตอนวิธี :
1. คลิกเลือกกิจกรรม “หาค่าสูงสุด”

จะปรากฏหน้าจอดังภาพด้านล่าง พร้อมกับชุดข้อมูลด้านขวา

กำหนดให้ค่า Min เท่ากับข้อมูลในรายการตัวแรก และ X เท่ากับค่าที่สองไล่ไปจนจบรายการ

โดยมีเงื่อนไขการตรวจสอบคำสั่งจากชุดรายการตัวเลขที่กำหนด
- เมื่อค่า X น้อยกว่าค่า Min ค่า Min จะเปลี่ยนเป็นเลขของค่า X ทันที แล้วตรวจสอบค่าต่อไป

- เมื่อค่า มากกว่าค่า Min ค่า Min จะยังเป็นค่าเดิม แล้วตรวจสอบค่าต่อไป